Kapadocja była na naszej liście marzeń na długo na długo zanim zaczęliśmy odkrywać, że poza tym regionem Turcja ma szalenie dużo do zaoferowania! Marzenie udało się spełnić i było chyba lepiej niż sobie wyobrażaliśmy! Poniżej mamy dla was 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji, a także garść praktycznych wskazówek jak taki wyjazd zorganizować i gdzie zjeść!
Historia Kapadocji sięga tysiącleci wstecz. W starożytności region ten był zamieszkany przez różne cywilizacje, których wpływ można dostrzec w zabytkach. Jedną z nich byli Persowie i to właśnie z języka perskiego pochodzi nazwa Kapadocja, która oznacza krainę pięknych koni. Kapadocja ma również bogate dziedzictwo kulturowe związane z historią wczesnego chrześcijaństwa. Chrześcijanie trafili tam uciekając przed prześladowaniami, która oferowała świetne schronienie.
Kapadocja jest znana przede wszystkim z charakterystycznych formacji skalnych zwanych „chimney rocks” lub „chimney cones”. Są to unikalne kształty utworzone przez erozję, wulkaniczne osady i aktywność geologiczną. Te wieże, stożki i grzyby skalne tworzą unikalny, surrealistyczny krajobraz, z którego słynie Kapadocja.
Na jak długo pojechać do Kapadocji?
Polecamy wybrać się na co najmniej trzy dni po to, żeby w razie nie pogody mieć więcej niż jedną szansę na lot balonem, a także dlatego, że na obserwację balonów warto pojechać do Love Valley, a jeden dzień poświęcić na napawanie się ich widokiem z tarasu hotelu. Jeśli lubicie trekking to tygodniowy i dłuższy wyjazd będzie dobrym pomysłem, bo tras w Kapadocji naprawdę nie brakuje.
Jak się dostać do Kapadocji?
W Kayseri znajdującym się około godzinę jazdy z Goreme znajduje się lotnisko, gdzie możecie przylecieć zarówno bezpośrednio, jak i złapać lot krajowy między innymi z Istanbułu. Tam możecie wynająć samochód albo zorganizować transfer do Goreme – są prywatni przewoźnicy, ale jesteśmy pewni, że hotel z chęcią wam w tym pomoże. Inna opcja to dojazd samochodem z innej części Turcji jeśli jesteście na road tripie, my przejechaliśmy ponad 700km z Istanbulu zatrzymując się pod drodze nad jeziorem Tuz Golu.
Na miejscu warto mieć samochód, bo Kapadocja to nie jedna miejscowość, a cały region w którym sporo jest do zobaczenia. Jeśli auta nie planujecie wynajmować to można skorzystać z wycieczek zorganizowanych, agencji, które je organizują nie brakuje, a hotele także chętnie pośredniczą w organizacji.
Kiedy lecieć do Kapadocji i jaka jest pogoda?
Balony w Kapadocji latają 250-280 dni w roku, a najwięcej anulacji jest w okresie grudzień-kwiecień, w tym okresie można załatwić lot balonem najtaniej – w innych miesiącach roku naprawdę nie brakuje chętnych. W lato będzie najdrożej i najbardziej tłoczno, naszym zdaniem trochę przed i po wysokim sezonie to najlepszy moment na wybranie się do Kapadocji.
Maksymalna temperatura w lipcu niewiele przekracza 30 stopni, ale ze względu na brak wiatru i ciągle obecne na niebie słońce temperatura odczuwalna w Kapadocji jest dużo wyższa niż ta wskazywana. Pod koniec października w czasie naszego wyjazdu termometry wskazywały 15-17 stopni w ciągu dnia, a my chodziliśmy w krótkich spodenkach i letnich ubraniach. Ze względu na położenie warto jednak wiedzieć, że temperatura w Kapadocji sporo spada w nocy i końcem października były to temperatury w okolicy -2 do 3 stopni. Jak się okazuje pod kątem opadów jesień czyli wrzesień, październik, a nawet listopad wypadają w Kapadocji lepiej od wiosny.
Lot balonem
Skąd w Kapadocji balony? Pierwsze niekomercyjne loty odbywały się już w latach 80′, sprowadziła je tam firma Raks, która prowadziła projekt marketingowy. Temat kliknął i tak zaczęły się loty komercyjne, ale samo miejsce nie jest bez znaczenia. Po pierwsze Kapadocja ma idealny klimat do wykonywania lotów balonem przez większą część roku, prawie zero wiatru, niewiele deszczu, a do tego ten księżycowy krajobraz. Niewiele osób wie, że loty balonem odbywają się wyłącznie wczesnym rankiem ze względu na to, że jest to najmniej wietrzna pora dnia. Balonem nie da się sterować, więc każdego dnia start i lądowanie zależy od kierunku wiatru, a maksymalna prędkości wiatru dla bezpiecznego lotu to około 16km/h.
Obecnie loty balonem są wizytówką Kapadocji i dziennie lata ich około dwieście. Pierwsza transza ok. 100 balonów startuje jeszcze przed wschodem słońca i naszym zdaniem jest to najlepsza pora – obserwujecie wschód słońca z balonu, a na niebie w szczytowym momencie lata 150 balonów. Druga transza 50 balonów wzbija się 30 minut później, a trzecia również 50ciu – 30 minut po drugiej. Sam lot trwa godzinę, balon wzbija się na maksimum 800m nad ziemię i jest to niebagatelne przeżycie!
Loty odbywają się zwykle w koszach 20-28 osób, które podzielone są na sekcje 4-6 osobowe – im mniejszy balon tym drożej, a nawet końcem października chętnych nie brakowało. Niektórzy narzekają, że ciasno i w dużym koszu nic nie widać, naszym zdaniem jeśli wybieracie się na lot jako para to nawet jeśli trafi wam się jedno miejsce przy krawędzi spokojnie ogarniecie „zmiany” żeby wszystko zobaczyć.
Koszty takiego lotu w sezonie są wysokie, w październiku 2022 było to ok. 200-250e za osobę w koszu 24-28 osób, dużo taniej jest po sezonie (mowa tu raczej zimie, końcem października nie udało nam się znaleźć niczego poniżej 210e). Obecnie to podobno koszty w okolicach 300e za osobę i biorąc pod uwagę wysoką inflację, kryzys gospodarczy i kłopoty tureckiej waluty nie spodziewalibyśmy się znaczących obniżek, bo chętnych na lot nawet za tak kosmiczne kwoty nie brakuje. Po sezonie da się znaleźć lot za 120-130e, obstawiamy, że nieco późniejsze loty kiedy większość balonów jest już na ziemi można także upolować taniej.
Warto zaznaczyć, że ceny już przed pandemią sięgały ok. 200e za osobę, a z jej zakończeniem do Turcji wrócili turyści z zasobnymi portfelami i popyt na loty jest ogromny. Piszemy o tym dlatego, że obecnie pandemiczne ceny 60-80e za osobę są nieosiągalne, a sporo osób do tych cen właśnie porównuje.
Nasz lot zorganizował nam hotel, a dzięki temu, że nazbierała się grupa osób to dostaliśmy zniżkę. Lecieliśmy z firmą Brothers i jak najbardziej ją polecamy!
Goreme – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Goreme jest najpopularniejszą wioską w Kapadocji i najbardziej turystyczną częścią regionu, ale nam zupełnie to nie przeszkadzało. Pomimo tego, że znajduje się tam pełno luksusowych hoteli to atmosfera na ulicy przypomina raczej azjatycki chaos niż glamour vibe Oia na Santorini. Plusem Kapadocji jest właśnie to, że praktycznie wszystkie hotele to hotele butikowe, nie ma tam ogromnych kurortów z setkami pokoi. W samym miasteczku warto wybrać się na punkt widokowy nazwany na mapie Sunset View Point, jako jeden z niewielu punktów widokowych w okolicy jest on płatny, ale nie są to duże pieniądze.
Goreme to centralny punkt i fajna baza wypadowa, ale zgadzamy się, że jest to najmniej spokojna z okolicznych wiosek. Naszym zdaniem jest to jednak najlepsze miejsce jeśli chcecie obserwować balony z tarasu, a to ze względu na to, że znajduje się najbliżej Love i Rose Valley gdzie startują i lądują balony. Ponadto balony startują także z góry tuż za Goreme i przelatują nad miasteczkiem schodząc nisko między domy. Jeśli szukacie hotelu gdzie balony będą podlatywać najbliżej to szukacie w okolicach restauracji Seten, hotele, które się tam znajdują należą niestety do tych najdroższych.
Rezerwując hotel zarówno w Goreme, jak i w całej Kapadocji upewnijcie się, że macie w cenie parking. Miasteczko jest bardzo ciasne i parkowanie graniczy tam z cudem, a darmowych parkingów jest jak na lekarstwo. Niewielki darmowy parking znajdziecie w miejscu oznaczonym na mapie Yama Travel.
Love Valley – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Jeśli myślicie, że nazwa Doliny Miłości (Asiklar Vadisi) wzięła się od tego, że jest to romantyczne miejsce na obserwację balonów to musimy was rozczarować. Nazwa pochodzi od formacji skalnych, które do złudzenia przypominają męskie członki, a więc o nieco inną miłość chodzi 🙂 Sama dolina to świetne miejsce na trekking, ale jeśli planujecie obserwację balonów o poranku to jest to jedno z najlepszych miejsc i gwarantujemy, że spotkacie tam dziesiątki fotografów. Szukajcie na mapie miejsca oznaczonego Peri Bacalari, a będąc na miejscu sami zobaczycie skąd jest najlepszy widok!
Uchisar – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Uchisar jest najwyżej położoną miejscowością w okolicy i jeśli chcecie obserwować spektakl balonów z góry, a także nocować w spokojniejszym miejscy do Uchisar jest świetną opcją. Nad miasteczkiem góruje zamek Uchisar, którego szczyt jest najwyższym punktem Kapadocji.
Red Valley – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Czerwona Dolina (Kizicukur Vadisi) nazwę wzięła od czerwonych formacji skalnych. Naszym zdaniem jest to świetne miejsce na podziwianie zachodu słońca. W okolicy jest też masa tras trekkingowych i jedną z nich można dojść aż do samej Rose Valley co bardzo wam polecamy.
Rose Valley – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Nazwa pochodzi oczywiście od skał, które są jaśniejsze niż we wspomnianej Red Valley. W tym miejscu możecie zorganizować wycieczkę na quadach czy koniach, ale naszym zdaniem najbardziej sprawdzą się własne nogi. Polecamy startującą w tym miejscu 8-kilometrową pętlę, która prowadzi z Rose Valley do Red Valley i z powrotem. Trasa ma niecałe 8km i bez przystanków powinna zająć około 2 godziny, ale jest tam po co się zatrzymywać. Nie jest ona bardzo trudna, ale w kilka miejsc jest bardzo ciasnych, jest też kilka drabin, więc trzeba być w umiarkowanej formie.
Pierwszym miejscem godnym przystanku jest Tea Garden, gdzie starszy pan sprzedaje sok z owoców wyhodowanych w ogródku obok, a także suszone owoce. Przy samej Red Valley znajduje się niewielki wine bar (Kızılvadi Restaurant) prowadzony przez bardzo przyjazną rodzinę. Następnie wracając już z Red Valley trzeba koniecznie zatrzymać się w kościele Direkli Kilise (Kolonlu), wejście jest zupełnie darmowe. Kolejnym cudem na trasie jest kościół ze świetnie zachowanymi freskami, którego nazwy nie jesteśmy w stanie zlokalizować, znajduje się tuż przy Star Box Cafe, w której także zatrzymaliśmy się na odpoczynek. Do kościoła wchodzi się po schodach i jeśli nie traficie do miejsca z freskami to poproście właściciela o wskazanie wam drogi, my byśmy przegapili wchodząc do pierwszej jaskini i nie zauważając schodków.
Goreme Open Air Museum – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Znajdujące się na świeżym powietrzu muzeum, w którym można zobaczyć kilka doskonale zachowanych w kościołach fresków. Pierwsi osadnicy w Kapadocji pojawili się około 2000 lat przed narodzinami Chrystusa i odkryli, że w miękkich skałach łatwo drąży się jaskinie, w których można zamieszkać. Wcześni chrześcijanie w czasach panowania Imperium Rzymskiego uciekali do Kapadocji przed prześladowaniami i tak też od antyku aż po średniowiecze Kapadocja była kolebką Chrześcijaństwa. Stąd też liczne pozostałości kościołów na tych terenach.
Za wejście do muzeum trzeba oczywiście zapłacić, a całe miejsce nawet końcem października było szalenie zatłoczone. Zastanawiamy się czy przyjazd na samo otwarcie albo po południu kiedy autokarowe wycieczki ruszą w innym kierunku nie byłby najlepszym rozwiązaniem. Nie mielibyśmy nic przeciwko turystom gdyby nie całkowity brak kultury – w pewnym momencie w jednym kościele doszło niemal do zbiorowego ataku paniki, bo ludzie pchali się do środka nie pozwalając nikomu wyjść ze świątyni… Warto odwiedzić, ale jeśli się wahacie to my zdecydowanie lepiej bawiliśmy się na szlaku z Rose do Red Valey.
Fairy Chimneys (Paşa bağları) – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Kolejne „muzeum na świeżym powietrzu”, w którym można oglądać formacje skalne, zatłoczone nieco mniej niż Goreme Open Air, ale zdecydowanie nie jest aż tak zachwycające. Nam najbardziej podobały się białe formacje skalne na prawo od wejścia, gdzie nie prowadzi żadna wyznaczona ścieżka i turyści raczej tam nie docierają. Tego dnia mieliśmy także wybrać się do Zelve Open Air Museum, ale po zobaczeniu tych dwóch miejsc daliśmy sobie spokój – podobno Zelve jest mniej zatłoczone, ale uznaliśmy, że nie będziemy tego sprawdzać i ruszymy na szlak, który okazał się strzałem w 10tkę.
Meskendir Vadisi – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Kolejna dolina i kolejne piękne widoki, w tym miejscu skały są jasne i krajobraz jest bardzo księżycowy. Dolinę można obserwować z wielu miejsc, my wjechaliśmy na drogę prowadzącą do punktu widokowego na Red Valley i zostawiliśmy miejsce przed budką, w której płaci się za parking przy Czerwonej dolinie (w wielu punktach widokowych są opłaty za parkowanie, zwykle 10-20TL).
Urgup – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Urgup to jedno z większych miasteczek w okolicy, ale o raczej lokalnym, a nie turystycznym klimacie. Hoteli jest tam zdecydowanie mniej i jeśli chcecie zaoszczędzić to możecie rozejrzeć się w tej właśnie okolicy – warto jednak dodać, że raczej nie będzie zbyt dobrze widać stamtąd balonów. Jest to też miejsce, gdzie dostaniecie najtańsze pamiątki.
Ortahisar – 10 miejsc do zobaczenia w Kapadocji
Kolejne spokojne miasteczko, znacznie mniej oblegane niż Goreme i Uchisar. W centralnej części nad skalnymi domkami góruje wyższa skała. Świetne miejsce na tańszy nocleg jeśli lubicie spokój.
Gdzie zjeść w Kapadocji?
Lavanta Panorama Cafe – jedna z wielu kafejek znajdujących się przy drodze z cudownym widokiem i szerokim wachlarzem set upów do instagramowych zdjęć. Ta część zupełnie nas nie interesowała, przyjechaliśmy dla cudownego widoku na Ortahisar i przepysznej pistacjowej kawy! Parzona w sposób tradycyjny z dodatkiem pistacji to prawdziwe niebo, kawa z dodatkiem orzechów laskowych aż tak bardzo nie powala, ale zasmakuje tym, którzy nie przepadają za słodkimi kawami.
Chef Kebap Restaurant – przystępne jak na Kapadocję ceny i pyszne jedzenie, a do tego darmowe meze (przystawki) na start i nielimitowana turecka herbata.
Dibek – jedna z droższych knajp w których byliśmy, która słynie z Pottery Kebap (Tavuk kebap), czyli gulaszu mięsnego pieczonego w glinianym naczyniu. Dla podkręcenia show zwykle płonące na tacy naczynie przynosi się do stolika przy którym obsługa „otwiera” nasz kebap. Podobno większość knajp w Kapadocji „oszukuje” serwując odgrzewany kebap, a Dibek to miejsce serwujące go na świeżo, dlatego trzeba go zarezerwować z minimum 4-godzinnym wyprzedzeniem. Kebap faktycznie był pyszny, ale czy aż tak pyszny, żeby płacić znacznie więcej niż w innych knajpach? Ciężko powiedzieć, bo nie mamy porównania pottery kebap z innych miejsc, ale to miejsce wydaje się nam trochę przehajpowane.
Topdeck Cave – rodzinna restauracja, która ma zarówno zwyczajne stoliki, jak i tradycyjne, gdzie siedzi się na ziemi. Ogólnie gdyby ktoś nam powiedział, że będziemy polecać knajpę w której podgrzewają jedzenie w mikrofalówce to byśmy się zaśmiali, ale kurczę, jedzenie było FENOMENALNE! Restauracja serwuje głównie przygotowywane wcześniej meze (różnego rodzaju pasty i przystawki), które i tak przygotowuje się z wyprzedzeniem, a niewiele dań przygotowywanych jest tuż przed podaniem. Bardzo pysznie i w miarę przystępnie cenowo!
Seten – restauracja i bar z pięknym tarasem gdzie na poduchach można zapalić sziszę, jeden z najlepszych widoków w okolicy. Jest trochę drożej, ale dla tego widoku warto! Jedzenie jest smaczne, ale raczej drogie i porcje są niewielkie, więc polecamy wybrać się raczej na drinka, aniżeli obiad.
TIK TIK Kadın Emeği – turecki mleczny bar, który zwalił nas z nóg! Kiedy weszliśmy do dwu-izbowej restauracyjki wzrok zwróciły na nas siedzące na ziemi przy niewielkim stoliku babcie – myśleliśmy, że przerwaliśmy im jedzenie obiadu. Jak się okazało babcie te robiły ręcznie makaron, który jest tam sprzedawany na miejscu, jak i w paczkach na wynos. Menu jest bardzo krótkie, charakterystyczne dla regionu, a ceny niskie. Jedzenie było przepyszne, zjedliśmy tam niewielkie i bardzo delikatne pierożki z nadzieniem i sosem, a także aromatyczne mielone z robionym na miejscu makaronem z pistacjami – NIEBO! Udało się także spróbować ciekawej zupy jogurtowej, chałwy, ale takiej pieczonej i innej od tej, którą znamy oraz gulaszu z suszonych moreli.
Kocabag wine – warto wiedzieć, że Kapadocja to jeden z tureckich regionów winiarskich z całkiem smacznymi lokalnymi winami. Pierwszą winiarnią, którą odwiedziliśmy był Kocabag, bardzo podobała nam się tam atmosfera – w sklepiku pan z chęcią opowiedział nam o winach i pozwolił spróbować dobrych kilku zanim zdecydowaliśmy co zabieramy ze sobą.
Turasan wine – największa winiarnia w regionie, która podobno organizuje wycieczki. My odwiedziliśmy tylko sklep, który jest znacznie bardziej turystyczny od tego w Kocabag. Nikt nie opowiada o winach, ani nie daje ich spróbować, ale za to ceny są znacznie niższe niż w tej drugiej winiarni.
Gdzie się zatrzymać?
W tekście przemyciliśmy wam co nieco o tym w jakich miejscowościach szukać noclegu, dla nas ciągle wygrywa najbardziej znane i turystyczne Goreme. My spaliśmy w hotelu Apex Cave Hotel, który ma dwa fajne tarasy na których nam zależało najbardziej, a ceny nie zwalały z nóg aż tak bardzo. W cenie jest przepyszne śniadanie (ale śniadań nikt nie robi kiedy latają balony, bo to za wcześnie – jeśli widzieliście takie zdjęcia to były to prawdopodobnie atrapy :)).
